La giurnàda mundiàl del dialèt

Ògni an , èl 17 genàr, se célebra la giurnàda mundiàl del dialèt. L’è stài istitüìda nel 2013 per difénd e valuriŝà le lìngue antìche di vàri paiŝi. El dialèt l’è impurtànt per fà cunùs e trasmét a le generasiòn püsè giùne i patrimòni culturài e le tradisiòn di teritòri indùe l’è nasüd tànti àni fa. Me son stimàda tüta quand Papa Francesco, in un so discurs, l’à dì che “il dialetto è la lingua dei padri”, praticamént l’è el latìno ni cunfrùnti d’la lìngua Italiana. Me son ŝlargàda trop? Pénsi de no ànca perché i dialèti i dan culùr a le lìngue nasiunài cun sfumadüre e acénti divèrsi in ogni régiòn. L’è trop saurìd sént parlà el venesiàn, el naputetàn, el milanéŝ, el baréŝ, el siciliàn, el ludeŝàn, e via. I pàrun müŝica d’un’ urchèstra cun mìla struménti.
Deŝmenteghém no quànti capulavùri i èn stài scrìti ni vari dialèti, per eŝémpi da Edoardo de Filippo (napulitàn), Trilussa (rumàn), Carlo Porta (milanéŝ) e tànti àltri.

No per vantàs, p’rò, ricurdém che sül “Cittadino”, ògni quìndos dì végn püblicàda ‘na bèla pàgina scrìta in ludeŝàn. Diventarém no famùŝi tàme quèi numinàdi prìma, prò gh’la metém tüta per fà no deŝmentegà la lìngua di nòstri pàdri e nòni, la lìngua ch’ém sentìd e ch’ém parlàd da fiöi.
Un bel baŝutòn in dialèt a tüti!