Ma scapa l’oegg sul bel presepi che ian fai in curtil dla Prefetüra, bel lusstar cun tanti statuìn in ram laurad a man. E in d’un minüt secund, senssa che m’la saressi mai spetad, ma ven davanti ai oegi mè ziu Pieru. Ah, l’era propi un bel articul! Pieru Bassi l’èra bon no da sta ferm. Mè ziu l’era grand e magar, in mez ala facia al gh’èva dü bafeti negri tame quei da Ollio. L’era sempar da fressa, al fèva i passi lunghi senssa perd temp e l’è par quel che i g’han dai la scumagna “Fit”: parchè quand al gh’èva da fa un mastè al partiva via tame un treno quand al passa e ‘l fa “fiit, fiiiit...” Dopu un po’ d’ani ad laurà a la Pirelli a Milan, sicume al sufriva al viagg e la fabrica, l’era stai a cà e al sera mis a fa un sac ad mastirulìn. In fund a la curt al gh’èva un stalìn in due ta pudevi truà dal tüt: gum ad bicicleta, caciavidi, pinss, ciau, muturìn eletrici, lampadìn, vagòn ad roba da eletricista: manchèva gnent. Mi ‘ndèvi a trual da spess e stevi là a guardal laurà quand al sa mitèva a giustà i strivai. Lü l’èra tantu che ciapad cun la moela che al m’ha guardèva gnanca, ma mi stevi là istess e capivi che lü al gh’èva piasè. Al ciapèva un strival e al ga dèva una passada là in due l’èra buz; la moela la fèva ven foera una pulvrina fina fina; poe al taièva una pessa ad guma dal büdèl dla bicicleta, al raspèva al strivàl cun la carta vedra, al ga dèva una passada ad cola e la pessa la mitèva a stupà al bus. Al giustèva tüti i dì i strivai di paisàn ad Sena e da tuta la Bassa, parchè alura gh’èra tanti che laureva amò in campagna e i viagèvu tuti cui strivai. Da fiulìn, par Santa Lüssia, spetèvi anca mi cume la mana un bel para da strivalìn ad guma pr’andà foera a giüga in mez a la noeu a mè moed... E l’om di strivai l’èra mè ziu. Ma gh’è da di che Pieru Fit l’era bon da fa tüt. Gh’è no cassina ad Sena o dla Bassa in due al sia no ‘ndai a fa l’impiant dla luz o met su una lampadina. Anca in ca mia l’è stai mè ziu a fa l’impiant, che al funssiuna amò anca incoe.
In di ultimi ani, uramai in penssiòn, al pasèva i di a picà cun un martlìn süi foei ad lamèra par disegnà i castei; poe da la ramèra l’ha penssad da passà al ram. Ho mai capid cume l’è stai che gh’è gnüd in ment da metass a fa cal laurà lì. G’ho in ment un quadar dla cesa ad Santa Maria propi bel, l’ünich che mè ziu l’ha tacad via in ca sua, forse parchè lü e mè zia Tugnìna ièvu curad pr’un po’ d’ani l’ort dla cesa e ièru afessiunadi. Santa Maria l’è stai l’ünica, parchè ga piasèva bat al ram apena par fa i castei: al sütèva a fa castei in quadri grandi un metar, castei pien ad tur e turett e poe al pitürèva celest al ciel e i piant ad verd cul penel. I quadri ià fèva cun passiòn e ià miteva in espusissiòn, se capitèva. A una fera ad Sena i ha missi tüti in fila sül marciapè arent a ca mia; pr’ün qualche an, d’estad l’è andai a Gavirate sül lag a cà d’un so amis cun adrè i so quadri e un para i ha anca vendüdi. Un qual quadar l’ha tacad sül mür in fund al curtil, inssema a roed ad cari, zu e arnesi che al truèva süi cassìn e ratamai d’ogni gènar: cal mür là l’èra tame una fera, incoe sa disaress un “Museo”.
Stevam arent ad ca e suta Nadal mè ziu Pieru al vignèva a cà mia par digh a mè mama, cl’èra so cügnada, che al gh’èva tanti panetòn püssè che lè. I sa dèvu la bala, e alura andevam a ca sua a ved: lü al derviva la porta dla scala da ‘ndà in sura e... ogni scalìn gh’èra un panatòn! Candalbiss, mè ziu Fit l’èra propi un bel articul, vün ad cumpagnia e sempar cuntent. Se al sa rabièva, dopu un minüt la ga passèva. Ga seri afessiunad e so no parché: quand ma son lauread l’ho tirad adrè a l’üniversità a Parma e poe al risturant: a mangià seram in tri: mi, lü e un mè amis da scola. Propi lü al g’ha telefund a mè mama par dagh la nutissia: «Cent cinq, l’ha ciapad cent cinq!»
Al so stalìn l’era al post in due al passèva al temp. Anca quand i gan truad un mal ai pulmòn al sa ritirèva tüt al dì in dal stalìn. Mi ‘ndèvi là, la vidèvi setad a fa gnent, fai ssü in dla giaca atach a la stüeta pissa cul colbacco negar in testa. Disèvi gnent e lü al parlèva no, e a vedal inssi ferm e mogg mogg ma sa strenzèva al coer.
© RIPRODUZIONE RISERVATA